تأملی بر زیبایی‌شناسی و دلالت ادراکی لبه‌های شهری؛ از حرکت و ادراک تا هویت فضامند: مطالعه موردی کارخانه سیمان ری

فرهاد کریمانی؛ کیانا شریفی

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1404، صفحه 187-203

https://doi.org/10.22067/context.2025.93646.1016

چکیده
  پژوهش حاضر به واکاوی تأثیرات ژرف زیبایی‌شناسی در تبیین مرزها و فضاهای میانه خرده‌فضاهای درون لبه‌های شهری و تأثیر آن بر تجربه فردی از حرکت در این فضاها می‌پردازد. این تحقیق، در صدد پاسخ به پرسشی است بنیادین که: چگونه و به چه شیو‌ه‌ای، ابعاد کالبدی مقوله زیبایی‌شناسی در ادراک و تجربه فرد از حرکت در لبه‌های شهری مؤثر است؟ نمونه ...  بیشتر

راهکارهای سیاستی زمینه‌گرایانه برای بازدارندگی از تخریب عمدی ابنیه تاریخی: رویکردی پیشگیرانه در حفاظت میراث معماری

زهرا پورحسینی؛ پارسا پهلوان؛ الناز بهنام کیا

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1404، صفحه 205-226

https://doi.org/10.22067/context.2025.94015.1018

چکیده
  تخریب عمدی ابنیه تاریخی، تهدیدی جدی برای میراث فرهنگی و هویت اجتماعی جوامع محسوب می‌شود. از سویی تخریب بافت‌های تاریخی، خدشه‌ای جبران‌ناپذیر برای تداوم زمینه‌گرایی معماری آینده محسوب می‌شوند. این پژوهش با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای مضمون‌محور (TCA) و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA 2024، به تحلیل داده‌های گردآوری‌شده از ۴۸ مقاله ...  بیشتر

بازنمایی ساختار دانش در حوزه تأثیر نور طبیعی بر فضاهای درمانی: مطالعه‌ای مبتنی بر مرور علم‌سنجی

سید رضا حسینی؛ اکرم حسینی؛ الهه خادم زاده

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1404، صفحه 228-248

https://doi.org/10.22067/cauds.2025.94430.1020

چکیده
  سابقه و هدف: ارزیابی فواید نور روز موضوع تحقیقات گسترده‌ای بوده است. مطالعات دیگری نیز به بررسی نقش و پیامدهای بهره‌گیری از نور روز در فضاهای مراقبت پزشکی، به‌ویژه تأثیر آن بر سلامت روانی و جسمی بیماران و کارکنان پرداخته‌اند. از طرفی فضاهای درمانی غالبا از نور مناسب برخوردار نیستند. این تحقیق با هدف شناسایی مکانیسم‌هایی که توسط ...  بیشتر

ارزیابی کمی معیارهای فرهنگی در معماری ، نمونه موردی: مجموعه‌های فرهنگی-هنری تهران

سارا صادقی؛ مهدی محمودی کامل آباد

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1404، صفحه 250-268

https://doi.org/10.22067/cauds.2025.94355.1019

چکیده
  ارزیابی کمی معیارهای فرهنگی در معماری مجموعه‌های فرهنگی-هنری معاصر برای ارتقای کیفیت فضایی، تقویت هویت و پذیرش اجتماعی ضروری است. این مطالعه با هدف شناسایی، اولویت‌بندی و کمّی‌سازی تأثیر پنج معیار فرهنگی— کیفیت زیبایی‌شناسی، تناسبات، سبک معماری، مقبولیت اجتماعی و معنا و هویت فرهنگی— بر ده نمونه موردی در تهران انجام شد. ...  بیشتر

تدوین راهبردهای طراحی خیابان شهری تاب‌آور در برابر بحران‌های پاندمی مبتنی بر نظرات کاربران (نمونه موردمطالعه: خیابان کوه سنگی مشهد)

سید محمدرضا کیش بافان؛ مریم روستا؛ مهسا شعله؛ عطیه قاسمی

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1404، صفحه 270-294

https://doi.org/10.22067/cauds.2025.94662.1021

چکیده
  شیوع کووید-۱۹ چالش‌های بی‌سابقه‌ای را در فضاهای شهری به دنبال داشته و ضرورت طراحی خیابان‌هایی با تاب‌آوری بالا را بیش‌ازپیش آشکار ساخته است. این پژوهش باهدف شناسایی، وزن‌دهی و ارائه راهبردها و سیاست‌های اجرایی برای شاخص‌های تاب‌آوری در طراحی خیابان‌های شهری پس از پاندمی، خیابان کوه سنگی مشهد را به‌عنوان موردمطالعه انتخاب ...  بیشتر

ارزش گذاری میراث معماری صنعتی خراسان رضوی

وحید فانی؛ محسن وفامهر

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1404، صفحه 296-316

https://doi.org/10.22067/cauds.2025.94869.1023

چکیده
  میراث معماری صنعتی به ‌عنوان بخشی از سرمایه تاریخی– فرهنگی ملت‌ها، بازتابی از فرآیند صنعتی شدن و تحولات اجتماعی– اقتصادی است. اگرچه در سطح بین‌المللی ضوابط، منشورها و دستورالعمل‌هایی برای ارزش‌گذاری این نوع میراث تدوین شده‌اند، اما تاکنون تلاش اندکی برای تطبیق و ارزیابی این معیارها در زمینه بومی ایران صورت گرفته است. پرسش ...  بیشتر

ارائه مولفه‌های موثر بر ارتقا امنیت زنان در ایستگاه‌های حمل و نقل همگانی، نمونه موردی: قطار شهری شیراز

علی سلطانی؛ علی رضا صادقی؛ زهرا عباسپور؛ اصلان پیرودین

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1404، صفحه 318-332

https://doi.org/10.22067/cauds.2025.93838.1017

چکیده
  سیستم حمل‌ونقل همگانی نقش حیاتی در جابه‌جایی شهروندان ایفا می‌کند و نیازمند برنامه‌ریزی جامع برای بهبود عملکرد و افزایش امنیت است. امنیت یکی از مهم‌ترین جنبه‌های حمل‌ونقل همگانی محسوب می‌شود، زیرا روزانه جمعیت زیادی از این سیستم استفاده می‌کنند. تأمین امنیت برای همه افراد جامعه اهمیت دارد، اما زنان به دلیل احتمال مواجهه بیشتر ...  بیشتر

چیستی حس مکان و مؤلفه‌های سازنده آن

احمد دانائی نیا

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1404، صفحه 334-346

https://doi.org/10.22067/cauds.2025.95185.1025

چکیده
  حس تعلق، عاملی است کیفی که با دارا بودن خصوصیات حسی و رفتاری ویژه، زمینه تبدیل «جا» به «مکان» را فراهم می‌کند و از این طریق، رابطه‌ای عمیق و پرمعنا میان فرد و مکان برقرار می‌شود؛ شاخصی است که از طریق آن می‌توان میزان متمایز بودن مکان را به‌عنوان یک قرارگاه رفتاری واجد ارزش سنجید. قدر مسلم، این تمایزات محصول عوامل مادی ...  بیشتر

نقش مصادیق هنر عمومی در اجتماع‌پذیری میدانهای شهری بر اساس نظرات کاربران فضا با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) مطالعه موردی: میدان شهدا، مشهد

عبدالهادی دانشپور؛ سمیه رضایی

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1404، صفحه 348-376

https://doi.org/10.22067/cauds.2025.95798.1031

چکیده
  فضاهای عمومی به‌ویژه میدان‌ها، از مهم‌ترین عناصر ساخت فضایی شهر و بستر اصلی تعاملات اجتماعی هستند. میدان شهدا در مشهد، به‌دلیل قرارگیری در مجاورت حرم مطهر امام رضا (ع) و زمینه فرهنگی-مذهبی ویژه خود، پتانسیل بالایی برای اجتماع‌پذیری دارد. با این حال، طرح‌های گذشته نتوانسته‌اند کیفیت‌های کالبدی و اجتماعی این میدان را به‌طور مؤثر ...  بیشتر